Door Sigrid van Roode MA, promovenda Universiteit Leiden
Het hiërogliefenschrift spreekt letterlijk tot de verbeelding: wat betekenen al die plaatjes? Uit het oude Egypte is een overdonderende hoeveelheid teksten overgebleven. Dat zijn niet alleen teksten over koningen en goden, maar ook kattenbelletjes, rekeningen, aanklachten en rechtszaken, verhalen, medische handboeken en zelfs spreadsheets. Geschreven op verschillende materialen en diverse schriftsoorten leveren ze een veelzijdig beeld van de samenleving.
In deze lezing komen veel kanten van schrift en taal van de Egyptenaren aan bod. Vanzelfsprekend is er aandacht voor begin en eind: het ontstaan van dit schrift, duizenden jaren geleden, en de ontcijfering ervan in de 19e eeuw. Maar het hiërogliefenschrift is veel meer dan alleen een manier om een taal te noteren. Vorm en esthetiek werpen licht op de denkwereld van de Egyptenaren, veranderingen in schrift laten veranderingen in taal zien, en soms is er vrijwel geen onderscheid tussen een schriftteken en een afbeelding. En ook al is het twee eeuwen geleden dat het schrift ontcijferd werd, er zijn nog steeds woorden die we niet kennen en teksten die we niet begrijpen.
Tijdens dit uur volgen we niet alleen de ontwikkeling van schrift en taal tot in de Grieks-Romeinse periode, maar we werpen ook een korte blik op de periode daarna. Toen het schrift eenmaal ontcijferd was, werden er nieuwe teksten mee geschreven: souvenirs voor toeristen, maar ook inscripties van koningen en albumomslagen van heavy metalbands.