door dr. Nathalie de Haan
Deze lezing wordt georganiseerd in samenwerking met studievereniging Sophia Aeterna
Umberto Zanotti Bianco (1889 – 1963) werd geboren op Kreta als derde kind in een welgestelde, aristocratische familie van diplomaten en juristen. Geïnspireerd door de idealen van Giuseppe Mazzini stelde hij zijn leven in dienst van het straatarme Zuiden van Italië. Na de verwoestende aardbeving die Sicilië en Calabrië eind december 1908 trof, richtte hij met twee vrienden de vereniging ANIMI op, de Associazione Nazionale per gli Interessi del Mezzogiorno d’Italia. Doel was het bieden van concrete hulp aan Zuid-Italië door in afgelegen gehuchten en bergdorpen scholen en bibliotheken op te zetten en alfabetiseringsprogramma’s voor volwassenen te organiseren. Al snel gingen ook archeologie en monumentenzorg een belangrijke rol spelen. In de optiek van Zanotti Bianco moest de waardering van het Griekse erfgoed in Zuid-Italië een integraal bestanddeel vormen van een reeks maatregelen om de Mezzogiorno in economisch, sociaal en cultureel opzicht vooruit te helpen.
Als openlijk antifascist kwam Zanotti Bianco in de jaren twintig en dertig veelvuldig in conflict met het regime van Mussolini. Het fascisme presenteerde zichzelf immers ook als een sociale beweging en propageerde bovendien vooral het Romeinse verleden van Italië (romanità). De ontdekking van het archaïsche Hera-heiligdom nabij Paestum, waar Zanotti samen met collega Paola Zancani Montuoro een opgravingsproject was begonnen, leidde onherroepelijk tot grote problemen. Toch slaagden Zanotti Bianco en Zancani Montuoro erin hun onderzoek door te zetten, ondanks de tegenwerking die zij daarbij ondervonden.
De lezing vindt plaats in de collegezaal M. de Vrieshof 2, 0.04 (Universiteit Leiden).
