Lezing door prof. dr. Petra Sijpesteijn, in samenwerking met studievereniging Sophia Aeterna.
Binnen honderd jaar na de dood van de profeet Mohammed in 632 CE strekte het islamitische rijk zich uit van de Atlantische Oceaan in het westen tot aan het Indiase subcontinent in het Oosten. Het besloeg daarbij (grote delen van) het Byzantijnse en Sassaniedische rijk waarin veel elementen van het dagelijks leven onveranderd voortleefden. Als religie presenteert de islam zich bovendien uitdrukkelijk verbonden met de monotheïstische voorlopers jodendom en christendom. Tegelijkertijd luidde het islamitische rijk een nieuwe orde in. Hoe verhielden de nieuwe heersers zich tot hun voorlopers waaraan zij enerzijds schatplichtig waren, maar met wie zij anderzijds ook openlijk braken? Hoe werden de sporen van de rijken waar het kalifaat op bouwde geïncorporeerd, geherinterpreteerd en verwerkt? Met welke blik keken moslims naar de materiële en immateriële sporen van de oudheid?
In deze lezing zal ik een aantal voorbeelden bespreken uit de koran en andere Arabische middeleeuwse literatuur waarin sporen van de oudheid gepresenteerd worden aan een islamitisch publiek. We bekijken hoe dergelijke verhalen bijdroegen aan de vorming van een eigen islamitische identiteit – van het afschrikwekkend beeld van barbaarsheid, tot verwondering en bewondering voor de prestaties van de grote beschavingen die voorafgingen aan de islamitische; van de farao en het offeren van maagden aan de Nijl tot Jozef’s reusachtige graanschuren en sluwe koninginnen. De focus zal in deze bijeenkomst liggen op middeleeuws Egypte.
De lezing zal om 19.30 uur plaatsvinden in Lipsius 1.47, Cleveringaplaats 1, Leiden.
