Prof. dr. Gunnar De Boel
Anna Komnene is de eerstgeborene van Byzantijns keizer Alexios I Komnenos, van bij haar geboorte verloofd met de jonge medekeizer van haar vader, en dus voorbestemd om keizerin te worden. Ze krijgt een opleiding in de filosofie, en laat zich aanvankelijk tersluiks onderrichten in de – Oudgriekse, dus heidense – letteren, omdat haar zeer godsvruchtige ouders al die polytheïstische en wellustige verhalen van de Griekse mythologie maar niets vinden, zeker voor een jong meisje. Zo wordt ze een van de best opgeleide personen van het rijk. Door de vroegtijdige dood van haar verloofde misloopt ze het keizerschap, en door strubbelingen met haar broer keizer Johannes en diens zoon Manuel I krijgt ze huisarrest in een klooster, waar ze een filosofisch salon leidt en de heroïsche daden van haar vader literair verwerkt in de Alexias. – Alexios’ keizerschap verloopt immers in bijzonder woelige tijden, nadat de Normandiërs zich in het westen meester gemaakt hebben van geheel Zuid-Italië en het rijk willen overnemen, en de Turken aan de oostgrens het Byzantijnse leger vernietigd hebben, waardoor geheel Klein-Azië, het huidige Turkije, voor hen open ligt. De eerste kruistocht, eigenlijk een antwoord op een oproep van haar vader, leidt tot nieuwe conflicten met de westerse christenheid en werpt het fundamentele probleem op van de verhouding tot West-Europa.
